De Bijlmer was ooit 90% hoogbouw (10 woonlagen en meer, en bijna uitsluitend galerijflats) en 10% laagbouw, ontworpen door niet meer dan 8 architecten, waaronder een 12-tal identieke gebouwen door Kromhout en Groet, de delen E, D, F en de G-flats in het EG-deel. De Bijlmer oogde vooral uniform en monotoon en was ook voor 80% sociale huur. De Vernieuwing van de Bijlmer, startend in 1992, moest hier een eind aan maken, want was het idee: hoe diverser de woningbouw hoe meer bewoners dankzij een nieuwe woning in de Bijlmer zelf verhuizen en haar dus niet verlaten, en hoe meer andere bewoners het aantrekt. Dat laatste hield ook verband met een ander idee: de armlastigen in de sociale huur moesten zoveel mogelijk vervangen worden door de middenklasse. Hoe meer middenklasse hoe meer geld voor de winkeliers, hoe meer klanten voor culturele voorzieningen en naar men hoopte ook meer vrijwillig kader, dat in zijn vrije tijd allerlei sociale en culturele taken op zich wilde nemen. Men besloot 25% van alle galerijflats te slopen en die te vervangen door vooral laagbouw en middenhoog, die weer slechts voor 30% uit sociale huur mocht bestaan. In de loop der tijd werd de sloop uitgebreid naar meer dan 50% van de 13.000 galerij-appartementen.
Anno 2016 is Amsterdam Zuidoost – Bijlmer plus Gaasperdam – nog altijd het armste stadsdeel van Amsterdam, waar je bovendien de goedkoopste koopwoningen vindt, nieuwbouw of doorverkoop, voor nog geen 2000 euro per m2, terwijl elders algauw 2x zoveel per m2 wordt betaald, zoals in Holland Park, een nieuw te bouwen wijk van Diemen. Voor deze wijk worden in Diemen Zuid bijna alle kantoren gesloopt aan de overkant van de Daalwijkdreef, die de grens tussen de Bijlmer en Diemen vormt. Aan de Bijlmerkant van de Daalwijkdreef is onlangs het buurtje Emerald opgeleverd: 70% koop in laagbouw en 30% sociale huur in kleine appartemententorentjes. De koopwoningen zijn inderdaad meer dan 2x zo goedkoop als de appartementen in Holland Park, waar laagbouw niet voor komt.
De koopwoningen van Emerald ademen de nostalgie van de vooroorlogse bouwperiode, de jaren ’30, zo geliefd in Nederland. Ze zijn het product van een ontwikkelaar die ze in heel Nederland neerzet. De andere foto’s op deze pagina geven een beeld van de al eerder gerealiseerde laagbouw, waarvan de bewoners helaas niet hebben kunnen voorkomen, dan het aantal winkels, zoals overal elders, vermindert, en die er evenmin voor hebben kunnen zorgen dat vele nieuwe sociale en culturele activiteiten de Bijlmer gemeenschap verrijkt hebben.
BijlmerMuseum 