Gisteren, 13 december 2016, was het dus 50 jaar geleden dat burgemeester Van Hall de officieel de eerste betonpaal voor de Stad van de Toekomst door de uit het Muiderzand gehaalde zandlaag hamerde. Nu, op een andere plek, was zijn opvolger Eberhard van der Laan opgetogen, vrolijk en enthousiast de uitreiker van het eerste boekexemplaar van ‘De betonnen droom’, een uiterst leesbare biografie over de man die de Bijlmer bedacht: Siegfried Nassuth, een ernstig en ascetisch man, die vastbesloten droomde van een stad die zijn bewoners vrij, gelukkig en ontwikkeld zou maken.
De Bijlmer werd echter geen stad die zijn bewoners zelf ter hand mochten nemen. De Bijlmer werd een hete aardappel in de mond van politici en de woningbouwcorporaties die de stad beheerden. Met behulp van de sloopkogel transformeerden ze de stad van vrijheid en mogelijk nieuw geluk naar een wat suffige woonplek van gewone, alledaagse dingen, een zeker geen beroerd woonadres met een besmeurd verleden. En de vraag blijft: waarom hadden de ‘bazen’ niet de moed te blijven staan achter een droom die ze ooit deelden en waarom mag een stad zich niet ontwikkelen zoals het haar uitkomt. Waarom moet alles zo gewoon en waarom is een perspectiefrijke droom het niet waard om nagejaagd te worden, desnoods tegen de klippen op.
Gewoon omdat het niet kan en mag. Zo vertelde ons gisteren Ab Vos – ook aanwezig bij de boekpresentatie en voormalig directeur van Volkshuisvesting (VH) Amsterdam – dat hij en collega’s ooit hadden voorgesteld de Bijlmer simpelweg zijn gang te laten gaan. Ze werden bij wijze van spreken de vergaderkamer uit gemept. Gelukkig is Ab ook een goed ambtenaar geweest. Als architect bij VH ontwierp hij Holendrecht, het begin van Bijlmer Zuid cq Gaasperdam ofwel ouderwets middelhoog en laag waarmee begin ’70 Nassuth’s hoogbouwplannen voor Bijlmer Zuid met een doffe klap in de prullenbak verdwenen. Ab was ook de latere directeur VH die bij de in 1992 startende vernieuwing van de Bijlmer zichzelf als actief mede-bepaler inschakelde. Eerder de man van zorgvuldige transformatie dan van brute sloop.
BijlmerMuseum 